Í tilefni af því að í dag, 12. desember, eru 100 ár liðin frá fæðingu norska barnabóka og leikritahöfundarins Thorbjørns Egner, stendur Landsbókasafnið – Háskólasafn, í samvinnu við sendiráð Noregs, Nasjonalbibliteket í Osló, Þjóðleikhúsið og Leikminjasafnið, fyrir sýningu tengdri Egner en hann, auk þess að semja verkin og tónlistina við þau, hannaði hann gjarnan búninga, leikmyndir og kynningarefni fyrir verkin sín. Sýningin er í Þjóðarbókhlöðunni og hefst kl. 15.30. Á opnunni munu Ingibjörg Steinunn Sverrisdóttir landsbókavörður, Jón Viðar Jónsson leiklistarfræðingur og Dag Wernø Holter sendiherra Noregs flytja ávarp.

Thorbjørn Egner fæddist í einu af eldri hverfum Oslóar 12. desember 1912. Hann var menntaður í myndlist og starfaði lengi við auglýsingagerð og myndskreytingar. Snemma á stríðsárunum fór Egner að semja sögur fyrir börn. Hann átti að baki yfir tuttugu barnabækur þegar elsta verkið í þessu safni, sagan um Karíus og Baktus, kom út í Noregi 1949. Egner heillaðist ungur af leiklist, samdi leikþætti og bjó til leikbrúður þegar á námsárum sínum. Bækur hans urðu til þess að hann var ráðinn við barnatíma norska ríkisútvarpsins 1946. Þar heyrðust raddir þeirra Karíusar og Baktusar, Mikka refs og Soffíu frænku fyrst.

Egner var fjölhæfur maður. Hann skrifaði sögur og leikrit, samdi vísur og sönglög, teiknaði og málaði myndir í bækur sínar og leikmyndir og búninga fyrir sviðsetningar á verkum sínum. Hann tók einnig saman lestrarbækur fyrir skóla og var mikilvirkur þýðandi. Þegar sögur hans tóku að umbreytast í leiksýningar í Noregi seint á sjötta áratug 20. aldar var Egner allt í öllu; teiknaði búninga, hannaði leikmynd og bjó til plaköt.

Thorbjørn Egner lést á aðfangadag jóla árið 1990 og átti þá að baki fjölskrúðugan feril. Þá var hann löngu orðinn þjóðkunnur maður í heimalandi sínu og vinsæll víða, m.a. hér á landi. Verk hans og persónur lifa góðu lífi eins og sviðsuppfærslur Þjóðleikhússins á Dýrunum í Hálsaskógi og Karíusi og Baktusi árið 2012 sýna. Hulda Valtýsdóttir þýddi bæði leikrit Egners og barnabækur og Kristján frá Djúpalæk þýddi ljóðin. Bækurnar um Karíus og Baktus, Kardemommubæinn og Dýrin í Hálsaskógi hafa verið vinsælar hér á landi um áratugaskeið sem og plötur og hljómdiskar með leikritunum sem voru hljóðrituð í Ríkisútvarpinu. Allt þetta efni er varðveitt í Landsbókasafni Íslands – Háskólabókasafni.

Samstarf Egners við Þjóðleikhúsið var gott og langt. Hann kom til landsins vorið 1961 er sýningum var að ljúka á Kardemommubænum og ferðaðist þá um landið. Egner gerði leikmynd og búninga við nokkrar sýningar á eigin verkum í Þjóðleikhúsinu, og gaf Þjóðleikhúsinu búninga- og leikmyndateikningar sínar. Fyrir fyrstu uppsetninguna á Kardemommubænum 1959 útbjó hann vinnuteikningar af sviðinu, leikmunalista og nákvæma lýsingu á sviðsbúnaði. Þegar sviðsetningin var endurvakin 1965 stofnaði hann sjóð fyrir listamenn við Þjóðleikhhúsið sem hefur styrkt þá marga til utanfarar. Þegar Egner var orðinn aldraður gaf hann til allrar framtíðar höfundarlaun sín af sviðsetninugm verka sinna til Þjóðleikhússin og skyldu þau renna til Egner-sjóðsins.

Sviðsetning Þjóðleikhússins á Dýrunum í Hálsaskógi í nóvember 1962 var heimsfrumsýning þar sem leikarar fóru með hlutverkin, en áður hafði verkið verið flutt í brúðuleikhúsi í Noregi. Um þessar mundir eru því liðin 50 ár frá frumuppfærslunni á þeirri sýningu.